Gülden Çoktan – Türkiye’de geri dönüşüm tesislerindeki yangınların sayısı her geçen yıl artıyor. Son günlerde neredeyse her hafta bir ilde, geri dönüşüm tesislerinde alevler yükseliyor. Geçen haftalarda Aydın’da, Bursa’da ardından İstanbul Avcılar’da ve Ümraniye’de bulunan tesislerde yangınlar çıktı. Denetim eksikliğinin yanı sıra mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklarında yangın riskini arttırdığını belirten Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi ve Mikroplastik Araştırma Grubu’ndan Doç. Dr. Sedat Gündoğdu şunları söyledi: “Yangınlardaki artışın en önemli nedeni gerekli önlemlerin alınmaması. Plastik yanıcı bir malzeme. Yanıcı olan bir malzeme, karışık bir şekilde herhangi bir standarda uymadan merdiven altı tesislerde depolanıyor. Sıcaklar da artınca bu plastiklerin ve diğer malzemelerin birlikte bulunması yangın riskini arttırıyor.”
Bazı yangınların bilinçli olarak çıkarıldığının altını çizen Gündoğdu, “Yangınlara ilişkin soruşturma yapılıp cezalar kesildiğine dair haberler görmüyoruz. Çünkü çoğunlukla yangınların çıkış kaynağı bulunamıyor. Bu tür yangınlarda işletmenin sahibi mağdur olarak görülüyor. Atıkları bertaraf tesislerine göndermeleri gerekiyor. Ton başına ciddi paralar alınıyor. Bunu göndermek yerine yakılıyor.”
Her gün yangın var
Plastik ve toplama ayırma tesislerinin risk altında olduğunu söyleyen Gündoğdu, çoğu tesiste yangın erken alarm sisteminin de bulunmadığını söyledi. “29 günde 20 yangın oldu. Neredeyse her gün yangın olmuş. 2024 yılının Ocak ayında 12, Şubat 3, Mart 7, Nisan 6, Mayıs 7, Haziran 17, Temmuz 19 yangın çıkmış. Yıllara göre kıyasladığımızda 2021 122, 2022 yılında 125, 2023’te 123, 2024’ün Temmuz ayına kadar 71 tane yangın çıkmış. Yıllara oranla yüzde 40’a varan bir artış var. Alınan önlemlerin boyutu ise artmıyor” diye konuştu.
Adım başı tesis!
TÜİK verilerine göre 2020 yılında atık bertaraf ve geri kazanım tesis sayısı 2 bin 752 iken 2022’de bu sayının 3 bin 136’ya çıktığı belirtiliyor.