Bergama büyüleyici bir yer. Sokakları tarih kokuyor, rastgele bir yerinden üst baktığınızda bile antik bunlar gözünüze çarpıyor. Üstelik kalıntılar farklı medeniyetlerin kalıntıları. Örneğin Asklepion M.Ö. 4. yüzyılda sıhhat ilahı Asklepios ismine inşa edilmiş, antik çağın en kıymetli sıhhat yurtlarından. Başka tarafta Akropol M.Ö. 283 yılından itibaren 150 yıl boyunca Bergama Krallığı’nın merkezi olmuş. Kızılavlu, Roma devrinde Mısır rableri ismine inşa edilmiş, Osmanlı’da ise Arasta denen ve her biri çınar ağaçlı meydanlara açılan pazarlar ticareti canlı tutmuş.
Bu değer biçilemez kültürel mirasların dahası da var ancak bugünkü mevzumuz bu yıl 3. defa düzenlenen Bergama Tiyatro Şenliği. Şenlik 2-5 Haziran tarihlerinde “3dots” ve “BERaBER” tarafından Bergama’nın tarihi sokakları ve yerlerinde izleyiciyle buluştu. Bergama, antik periyotta seyirci kapasitesi 100 bini bulan dört tiyatroya sahip bir kent. Üstte saydığımız antik mirasa bu bilgiyi de ekleyince bu türlü bir atmosfere bir tiyatro şenliğinden daha fazla yakışacak bir aktiflik düşünemiyorum.
DÖRT GÜN TİYATRO
Bergama Tiyatro Festivali’nin birincisi 2018 yılında yapıldı, akabinde ortaya 2019 mahallî seçimleri ve pandemi girdi. Bu yılla birlikte birinci defa 2 sene üst üste düzenlendi. Geçen yıla nazaran bu yıl biraz daha olağan koşullarda yapılan şenlik yavaş yavaş havasını yakalıyor. Başta İstanbul olmak üzere İzmir ve başka vilayetlerden tiyatro toplulukları şenliğin Asklepion’daki etkileyici antik tiyatrosunda sahneye çıktı. Yalnızca Asklepion değil, Bergama’nın sokakları, meydanları dört gün boyunca bir tiyatro sahnesi oldu. Toplamda 17 yerde 60’tan fazla aktiflik yapıldı. Bergama’da yalnızca tiyatroya odaklanmak haksızlık olurdu, şenlik tertibi da bu türlü düşünmüş olacak ki yan etkinlikler de programda kıymetli bir yer kapladı. Paneller, atölyeler ve yürüyüş rotalarına hem Bergamalılar hem de kent dışından gelenler büyük ilgi gösterdi. Yalnızca yetişkinler için değil, Bergama’da yüksek sayıda olduğunu gözlemlediğimiz genç nüfus ve çocuklar için de etkinlikler düzenlendi. Hayatlarında tahminen de birinci kere tiyatro oyunu, şov izleyen, eğlenceli atölyelere fiyatsız katılan çocuk ve gençlerin memnunluğunu görmek de şenlikle ilgili kıymet biçilemez ayrıntılardan biriydi. Etkinlikler çok, hatta 4 güne güç sığacak kadar çoktu. Fiyatsız aktifliklerin sayısının çoğunluğu oluşturması da başarılı bir tercih. Şenlik grubunun ve bilhassa gönüllülerin emeklerine sıhhat. İlerleyen vakitlerde daha da büyüme potansiyeli taşıyan şenliğin tahminen biraz daha takviyeye muhtaçlığı olacaktır. Bergama’nın ise daha fazla hafriyata ve konaklama imkânlarının gelişmesine ihtiyacı var.
NOTLAR: NELER GÖRDÜK, İZLEDİK?
– Şenliğin özel etkinliklerinden Tuğçe Ulugün Tuna’nın hazırlayıp yönettiği “Klavikula” etkileyici bir şovdu. Profesyonellerle birlikte Bergamalıların da dahil olduğu performans gösterisi Akropol’de kalıntıların ortasından seyirciyi peşinden sürükledi, dolaştırdı.
– Boş Sahne’nin eğlenceli oyunu Çalgıcı Gülali Masalı, Arasta’da çınar altında fiyatsız olarak seyirciyle buluştu. Çocuklar da yetişkinler de büyük keyif aldı.
– Talimhane Tiyatrosu’nun tek kişilik interaktif oyunu “Harika Şeyler Listesi”nde Bora Akkaş bu kere İzmirlilere keyifli anlar yaşattı.
– Mehmet Ergen’in yönettiği, takımında Funda Eryiğit, Hazar Ergüçlü ve Kubilay Tunçer’in yer aldığı “Timsah Ateşi” antik Asklepion sahnesini doldurdu. Ege rüzgârı ise hem oyuncuları hem seyirciyi biraz zorladı!
– “Süreğen Eşiksellik” panelinde Açık Stüdyo’nun sunumu ileride daha fazla duyacağımız bir performatif araştırma projesi.
– ArtsMap’in düzenlediği “Göç Aracılığıyla Paylaşılan Kültürel Miras” paneli ilgi cazipti.
– Yücel Tunca’yla birincisi 1925 yılında kurulan Bergama sinemalarının izini sürdük.
– Antik kent ve tiyatro yürüyüşleri ise zati şenliğin olmazsa olmazlarıydı.